اسپیرولینا نوعی جلبک دریایی است که هم در آب شیرین و هم آب شور رشد می کند. از این ماده غذایی مقوی – که سرشار از مواد مغذی و خواص آنتی اکسیدانی است- به عنوان یکی از محبوب ترین مکمل های جهان نام می برند که به صورت قرص یا پودر در بازار عرضه می شود.
اسپیرولینا در واقع یک نوع سیانوباکتری از خانواده ای از میکروب های تک سلولی است که اغلب به آن جلبک سبز آبی می گویند. درست مانند گیاهان، سیانوباکتری ها می توانند از طریق فرآیندی به نام فتوسنتز از نور خورشید، انرژی تولید کنند. در قدیم مردم ساکن سرزمین آزتک ها(در محدوده ی مکزیک کنونی) اسپیرولینا مصرف میکردند و امروزه از زمانی که ناسا پیشنهاد داد که میتوان آن را در فضا برای استفاده فضانوردان پرورش داد، دوباره محبوب و مشهور شد.
۱. پر خاصیت و سرشار از مواد مغذی
اسپیرولینا مملو از مواد مغذی است. یک قاشق غذاخوری یا ۷ گرم پودر جلبک اسپیرولینا خشک حاوی:
• پروتئین: ۴ گرم
• تیامین: ۱۴٪ از ارزش میزان مصرف توصیه شده روزانه
• ریبوفلاوین: ۲۰٪
• نیاسین: ۶٪
• مس: ۴۷٪
• آهن: ۱۱٪
همچنین حاوی مقادیر کمی منیزیم، پتاسیم و منگنز است. علاوه بر این، همین مقدار فقط ۲۰ کالری و کمتر از ۲ گرم کربوهیدرات دارد.
جلبک اسپیرولینا همچنین مقدار کمی چربی (حدود ۱ گرم در هر قاشق غذاخوری (۷ گرم) ) از جمله اسیدهای چرب امگا ۶ و امگا ۳ را با نسبت تقریباً ۱.۵ به ۱ فراهم می کند.
به علاوه، کیفیت پروتئین موجود در اسپیرولینا عالی در نظر گرفته می شود و تمام آمینو اسیدهای ضروری مورد نیاز بدن شما را تامین می کند. توجه داشته باشید که اغلب ادعا می شود که اسپیرولینا حاوی ویتامین B12 است، اما این برداشت، صحیح نیست و در واقع دارای پزودوویتامین B12 است که اثربخشی آن در انسان ثابت نشده است.
۲. دارای خواص آنتی اکسیدانی و ضد التهابی
جزء اصلی اسپیرولینا، فیکوسیانین نام دارد که یک آنتی اکسیدان است که رنگ آبی منحصر به فرد جلبک به دلیل وجود این ماده است. فیکوسیانین برای مبارزه با استرس اکسیداتیو، تولید مولکولهای محرک التهاب را متوقف کرده و تاثیرات آنتیاکسیدانی و ضدالتهابی چشمگیری ایجاد می کند.
۳. کاهش سطح کلسترول و تری گلیسیرید
اسپیرولینا می تواند به افزایش کلسترول خوب و کاهش کلسترول کل، کلسترول بد (LDL) و تری گلیسیرید- که همگی از عوامل خطر بیماری قلبی هستند- کمک کند. بر اساس یک بررسی، اسپیرولینا توانست به طور قابل توجهی این عوامل را در افراد مبتلا به سندرم متابولیک و اختلالات مرتبط با آن بهبود بخشد.
۴. جلوگیری از اکسیداسیون کلسترول LDL
ساختارهای چربی در بدن مستعد آسیب اکسیداتیو هستند که این حالت به عنوان پراکسیداسیون لیپیدی شناخته می شود و عامل اصلی بسیاری از بیماری های جدی است. تحقیقات نشان داد که آنتی اکسیدان های موجود در اسپیرولینا ممکن است به ویژه در کاهش پراکسیداسیون لیپیدی موثر باشد. در واقع، یک مطالعه کوچک بر روی ورزشکاران نشان داد که مکمل اسپیرولینا می تواند پراکسیداسیون لیپیدی ناشی از ورزش، التهاب و آسیب عضلانی را در ۱۷ بازیکن راگبی کاهش دهد.
۵. کاهش احتمال ابتلا به سرطان
برخی شواهد نشان می دهد که اسپیرولینا دارای خواص ضد سرطانی است؛ البته مطالعات بیشتری مورد نیاز است.
تحقیقات و آزمایش بر روی حیوانات نشان می دهد که مصرف این جلبک می تواند به کاهش بروز سرطان و اندازه تومور در سرطان های مختلف کمک کند.
۶. کاهش فشار خون
نتیجه ی حاصل از پنج مطالعه نشان داد که مصرف ۱ تا ۸ گرم اسپیرولینا در روز می تواند به طور قابل توجهی فشار خون سیستولیک و دیاستولیک را کاهش دهد، به ویژه برای افرادی که سطح فشار خون بالایی دارند. به نظر می رسد این کاهش ناشی از افزایش تولید نیتریک اکسید است؛ یک مولکول پیامرسان ناپایدار که به گشادگی رگهای خونی کمک میکند.
۷. بهبود علائم رینیت آلرژیک (تب یونجه)
مصرف جلبک اسپیرولینا درمانی محبوب برای کاهش علائم رینیت آلرژیک است و شواهدی وجود دارد که این جلبک می تواند تاثیر مثبت داشته باشد. به عنوان مثال، یک مطالعه نشان داد که اسپیرولینا در بهبود علائم رینیت آلرژیک و کاهش التهاب، موثرتر از ستیریزین -آنتی هیستامین مورد استفاده برای درمان آلرژی- عمل می کند. با این حال، تحقیقات بیشتری مورد نیاز است.
۸. موثر در درمان کم خونی
کم خونی در افراد مسن نسبتاً شایع و رایج است و عموما منجر به احساس ضعف و خستگی طولانی مدت می شود. یک مطالعه در سال ۲۰۲۰ نشان داد که مصرف اسپیرولینا می تواند کم خونی را در افراد باردار در سه ماهه دوم بهبود بخشد. همچنین، در سال ۲۰۲۱، محققان دریافتند که ممکن است کمبود آهن در کودکان خردسال نیز با مصرف آن، بهبود یابد. با این حال، مطالعاتی با کیفیت بالاتر هنوز مورد نیاز است.
۹. بهبود قدرت و استقامت عضلات
آسیب اکسیداتیو ناشی از ورزش یکی از عوامل اصلی خستگی عضلانی است که اسپیرولینا با بهبود قدرت و استقامت عضلات به کاهش آن کمک می کند.
در مطالعه دیگری، مکمل اسپیرولینا می تواند جذب اکسیژن را در طول تمرین رکاب زنی بازو، بهبود بخشد. محققان به این نتیجه رسیدند که این جلبک می تواند به عنوان یک مکمل نیروزا برای افزایش عملکرد ورزشی عمل کند.
۱۰. کنترل قند خون
تحقیقات روی حیوانات نشان می دهد که اسپیرولینا می تواند به کاهش سطح قند خون کمک کند. همچنین، طبق یک بررسی از هشت مطالعه بر روی انسان، مصرف مکمل اسپیرولینا در دوزهای ۰.۸ – ۸ گرم در روز می تواند به طور قابل توجهی سطح قند خون ناشتا را در افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ کاهش دهد. با این حال، هیچ اثر قابل توجهی بر سطح قند خون پس از خوردن غذا یا سطح هموگلوبین A1c، که برای اندازه گیری کنترل طولانی مدت قند خون استفاده می شود، وجود نداشت. بنابراین، تحقیقات بیشتری مورد نیاز است.
سوالات رایج درباره ی جلبک اسپیرولینا
اسپیرولینا چه تاثیری بر بدن دارد؟
اسپیرولینا حاوی پروتئین، ویتامین ها و مواد معدنی است و خواص آنتی اکسیدانی دارد و می تواند به مدیریت التهاب، قند خون، کلسترول و فشار خون و . . . کمک کند.
چه کسانی نباید جلبک اسپیرولینا مصرف کنند؟
اسپیرولینا به طور کلی بی خطر می باشد. کمیته تخصصی اطلاعات مکملهای غذایی (DSI-EC) اعلام نموده که خطر عمدهای برای سلامتی ندارد. با این حال، ممکن است عوارض جانبی مانند مشکلات خواب و مشکلات گوارشی ایجاد کند. افرادی که برخی از داروهای کاهش دهنده فشار خون، سرکوب کننده سیستم ایمنی یا کاهش دهنده کلسترول مصرف می کنند، ممکن است به دلیل احتمال تداخل با برخی مواد شیمیایی موجود در اسپیرولینا، نیاز به اجتناب از اسپیرولینا داشته باشند.
حتما با پزشک خود برای استفاده از اسپیرولینا مشورت کنید. هر دستورالعملی را با دقت بررسی کرده و مکمل های خود را از یک منبع معتبر تهیه کنید. برخی از محصولات ممکن است با فلزات سنگین و سایر سموم یا باکتری ها آلوده باشند.
آیا می توان اسپیرولینا را هر روز مصرف کرد؟
اکثر افرادی که اسپیرولینا را در رژیم غذایی خود گنجانده اند، به طور معمول تا ۶ ماه هر روز ۱۰ گرم مصرف می کنند. اما در موارد مختلف، پزشک می تواند در مورد اینکه چه مقدار و برای چه مدتی مصرف شود، شما را راهنمایی کند.
عوارض و خطرات اسپیرولینا چیست؟
آیا مصرف اسپیرولینا عوارض دارد؟
اگرچه اسپیرولینا به طور کلی بی خطر محسوب می شود، اما برخی از عوارض جانبی احتمالی و مضرات اسپیرولینا در زیر ذکر شده است:
– آلودگی به سموم
اسپیرولینای برداشت شده در طبیعت خطر آلودگی قابل توجهی دارد. اگر جلبک در آب آلوده به فلزات سنگین، باکتری ها یا ذرات مضری به نام میکروسیستین رشد کند، ممکن است حاوی سموم باشد.
در واقع، میکروسیستین ها توسط جلبک های سبز آبی به عنوان مکانیزم دفاعی در برابر شکارچیان تولید می شوند. وقتی در مقادیر زیاد مصرف شوند، برای کبد شما سمی هستند. مکملهای جلبک آلوده به میکروسیستین در ایتالیا، آمریکای شمالی و چین یافت شدهاند و این ترکیبات به دلیل تأثیراتشان بر روی کبد، یک نگرانی رو به رشد برای سلامت عمومی هستند. اسپیرولینا که در محیط های کنترل شده رشد می کند، میکروسیستین کمتری دارد، زیرا دانشمندان روش هایی را برای حذف این ترکیب و همچنین محدود کردن تولید آن توسعه داده اند.
-تاثیر منفی بر بیماری های خود ایمنی
از آنجایی که اسپیرولینا سیستم ایمنی بدن را تقویت می کند، بر بیماری های خودایمنی خاصی تاثیر منفی می گذارد. ( مانند لوپوس، مولتیپل اسکلروزیس و آرتریت روماتوئید) در این بیماری ها، سیستم ایمنی به بدن حمله می کند.
اسپیرولینا با تقویت سلول های ایمنی به نام سلول های کشنده طبیعی (NK) که به تهدیدات دریافت شده در سطح سلولی حمله می کنند، سیستم ایمنی بدن شما را تقویت می کند. مطالعات حیوانی و انسانی نشان می دهد که این اثر ممکن است به کند کردن رشد تومور، بهبود مقاومت در برابر بیماری و کاهش التهاب کمک کند.
اما، با تقویت سلول های NK در افراد مبتلا به شرایط خودایمنی، علائم آنها تشدید می شود. مکملهای اسپیرولینا همچنین بر پاسخهای خودایمنی شدیدی که روی پوست و ماهیچهها ظاهر می شوند، تاثیرگذارند. اگرچه به نظر میرسد این عارضه جانبی بسیار نادر است، اما اگر یک بیماری خودایمنی دارید، باید از مصرف اسپیرولینا و سایر مکمل های جلبک خودداری کنید.
-افزایش زمان بند آمدن خونریزی
جلبک اسپیرولینا اثر ضد انعقادی دارد؛ به این معنی که می تواند خون شما را رقیق کند و مدت زمان لخته شدن خون را افزایش دهد. لخته شدن به جلوگیری از خونریزی یا کبودی بیش از حد در هنگام آسیب دیدگی کمک می کند.
برای کسانی که از داروهای رقیق کننده خون استفاده می کنند یا دارای اختلالات خونریزی هستند، اسپیرولینا ممکن است خطرناک باشد. زیرا می تواند توانایی خون شما را برای لخته شدن کاهش دهد و باعث کبودی و خونریزی بیشتر شود. در حالی که برخی از مطالعات نشان میدهند که اسپیرولینا بر زمان لخته شدن خون تأثیر نمیگذارد، اما اطلاعات کمی در مورد اثرات آن بر افرادی که قبلاً داروهای رقیقکننده خون مصرف میکنند، وجود دارد. بنابراین، اگر دچار اختلال خونریزی هستید یا از داروهای رقیق کننده خون استفاده می کنید، باید از اسپیرولینا اجتناب کنید و حتما به یاد داشته باشید که در شرایط خاص با پزشک خود مشورت کنید.
سایر عوارض
برخی از افراد ممکن است به اسپیرولینا حساسیت داشته باشند و مصرف آن خطرناک باشد. بر اساس یک مطالعه، افراد مبتلا به سایر آلرژیها نسبت به افراد بدون آلرژی، بیشتر به اسپیرولینا واکنش منفی نشان میدهند. برای ایمن بودن، افراد مبتلا به آلرژی باید از این مکمل اجتناب کنند یا قبل از استفاده با پزشک مشورت کنند.
از سوی دیگر، اسپیرولینا و سایر جلبک ها حاوی فنیل آلانین هستند، ترکیبی که افراد مبتلا به فنیل کتونوری (PKU) (یک بیماری ارثی نادر) باید به شدت از آن اجتناب کنند. برخی از عوارض جانبی جزئی اسپیرولینا ممکن است شامل حالت تهوع، بی خوابی و سردرد باشد. با این حال، این مکمل به طور گسترده ای بی خطر در نظر گرفته می شود، و اکثر مردم هیچ عوارض جانبی را تجربه نمی کنند.
چگونه از عوارض جانبی جلوگیری کنیم ؟
از آنجایی که اسپیرولینا ممکن است برای افراد خاصی دارای مشکلات یا عوارض جانبی باشد، بهتر است قبل از افزودن آن به رژیم غذایی خود با پزشک مشورت کنید.
برای جلوگیری از مصرف اسپیرولینا که به میکروسیستین ها یا سموم آلوده شده اند، فقط از مارک های معتبر خرید کنید که توسط سازمان های شخص ثالث آزمایش شده اند، مانند U.S. Pharmacopeia (USP)، ConsumerLab، یا NSF International. به خاطر داشته باشید که حتی محصولات تایید شده ممکن است کاملاً عاری از آلاینده ها نباشند، زیرا مکمل های غذایی تا حد زیادی در ایالات متحده کنترل نشده اند.
کلام آخر
اسپیرولینا نوعی سیانوباکتری است که اغلب به عنوان جلبک سبز آبی شناخته می شود و بسیار مغذی است.
مطالعات نشان می دهد که ممکن است سطح کلسترول و تری گلیسیرید را بهبود بخشد، اکسیداسیون را سرکوب کند، فشار خون را کاهش دهد و سطح قند خون ناشتا را پایین بیاورد. با این حال، تحقیقات بیشتری مورد نیاز است.
اگر می خواهید این مکمل را امتحان کنید، به طور گسترده در فروشگاه ها و در وبسایت ها موجود است. شما می توانید آن را از وبسایت وج کالا تهیه کنید.
1 دیدگاه در “۱۰ فایده ی اسپیرولینا برای سلامتی”
من از وج کالا همیشه اسپیرولینا تهیه میکنم هم آلگوتبهم نونا توتی ازتون گرفتم کیفیتاشون عالیبود مرسی از تیم ارسالتون ک بموقع همیشه سفارشاتم و برام میفرستن