معرفی مناطق حفاظت‌شده شاخص ایران

صبحی بهاری بود که تصمیم گرفتم سفری متفاوت داشته باشم؛ سفری نه به شهرها و بازارها، بلکه به دل مناطق حفاظت‌شده مهم ایران. جایی که هر درخت و پرنده‌اش قصه‌ای برای گفتن دارد.

اولین مقصد، میانکاله بود. وقتی پرندگان مهاجر از دور در آسمان پیدا شدند، پیرمردی ترکمن کنار ساحل ایستاده بود و آرام گفت:
«این‌ها پیام‌رسانان ارواح نیاکان ما هستند. آمدنشان یعنی سالی پر از برکت.»
در نگاه او می‌شد دید که طبیعت فقط یک زیستگاه نیست، بلکه بخشی از روح و باور مردم است.

راهی جنگل‌های شمال شدم. آن‌جا زنان و مردان محلی در مراسمی به نام روز باران‌خواهی گرد آمده بودند. صدای دعا و نذرشان با بوی باران مخلوط می‌شد. احساس کردم که در اینجا، انسان و طبیعت مثل دو دوست قدیمی در کنار هم زندگی می‌کنند.

اما داستان‌ها تنها به شمال ختم نمی‌شوند. در دل کویر، در منطقه حفاظت‌شده توران، شنیدم که مردم می‌گویند:
«یوز، روح نگهبان کویر است. اگر روزی صدای پایش خاموش شود، کویر بی‌برکت می‌شود.»
همان‌جا بود که فهمیدم چرا برای حفاظت از یوز آسیایی این همه تلاش می‌شود؛ چون او فقط یک حیوان نیست، بلکه حافظ اسطوره‌ای یک سرزمین است.

در پایان سفر، به پارک ملی گلستان رسیدم. محلی‌ها با لبخند می‌گفتند:
«هرکه گلستان رود، با دست خالی بازنگردد.»
و راست می‌گفتند؛ من با دست پر از خاطره، داستان و احترام به طبیعت بازگشتم.

✨ همان‌طور که دیدیم، مناطق حفاظت‌شده مهم ایران نه‌تنها ارزش اکولوژیکی، بلکه جایگاهی فرهنگی و هویتی نیز دارند. اکنون به اهمیت حفاظت از این مناطق برای آینده حیات‌وحش می‌پردازیم.